Yıldırım Çarpması Nasıl Önlenir?

Yıldırım, Amerika Birleşik Devletleri'nde her yıl 51 kişinin ölümüne ve yüzlercesinin yaralanmasına neden olmaktadır. Yıldırım çarpmasını önlemek için fırtına sırasında ekstra önlem alın. Dışarıda, içeride veya araç kullanırken atacağınız adımlar önemli ve farklıdır. Yıldırım çarpmasını tamamen önleyemeseniz de, olasılığını azaltabilirsiniz.

Adımlar

Dışarıda Güvende Kalmak

1. 1Açık alanlardan veya tepelerden uzak durun. Yıldırım genellikle bölgedeki en yüksek nesneye çarpar, bu nedenle açık alanlardan veya tepelerden kaçının. Vadi veya dağ geçidi gibi alçak, tercihen yağmurdan korunaklı bir alan arayın. Fırtına geçene kadar buraya sığının. Topuklarınız birbirine değecek ve başınız dizlerinizin arasında olacak şekilde çömelin: bu sizi daha küçük bir hedef haline getirecektir.
   • Düz bir şekilde uzanmayın ve yerle temasınızı en aza indirin. Yıldırım, ilk çarpmadan yüz metre uzaklığa kadar ölümcül olabilir.
2. 2Yağmurlu günlerde yüzmekten veya su sporlarından kaçının. Günün erken saatlerinde hava tahminlerini kontrol edin ve yağmurlu günlerde yüzme havuzu, nehir, göl veya plaja gitmekten kaçının. Fırtına sırasında kendinizi açık suda bulursanız, hemen karaya dönün. Eğer bir teknedeyseniz ve güvenli bir yere dönemiyorsanız, demir atın ve mümkün olduğunca alçak bir yere çömelin.
   • Son yıldırım düşmesinden otuz dakika sonrasına kadar su kütlesine geri dönmeyin. Daha erken olursa fırtına sona ermemiş olabilir.
   • Kapalı alanda yüzmek de aynı derecede güvensizdir. Fırtına sırasında tüm büyük su kütlelerinden kaçının.
3. 3Ağaçların veya uzun izole nesnelerin yakınında durmayın. Yüksek nesnelere yıldırım çarpma olasılığı daha yüksektir. Nerede olursanız olun, hiçbir yerde en yüksek nesne olmayın. Şimşekli bir fırtınada ağaçların altında durmaktan kaçının ve elektrik direkleri gibi uzun nesnelerden uzak durun.
   • Eğer bir ormandaysanız, daha alçak bir ağaçlığın yakınında durun.
   • Şemsiyeler, bölgedeki en yüksek nesne ise çarpılma riskinizi artırabilir.
4. 4Çitler veya açıkta duran borular gibi metal nesnelerden kaçının. Metal elektriği iletir ve çarpılma olasılığınız çok daha yüksektir. Büyük metal nesneler taşıyorsanız, onları bırakın. Piercing veya elektronik cihazlar gibi küçük metal nesneler büyük bir risk taşımaz ve tutulması güvenlidir.
   • Bisiklet sürüyorsanız, bisikleti bırakın ve yere çömelin. Bisikletlerin çoğu metalden yapılmıştır ve mükemmel yıldırım iletkenleridir.
   • Lastik ayakkabılar veya diğer lastik nesneler sizi metalin iletken özelliklerinden korumayacaktır.

İç Mekanlarda Güvende Kalmak

1. 1Çatınıza bir paratoner ekleyin. Paratonerler yıldırımı çekmez ancak yıldırımın evinize çarpması durumunda en az dirençli yolu sağlar. Bu, elektrik akımının evinize zarar vermesini önleyebilir. Paratoneri kendiniz kurmayın: yıldırım sistemleri kurmak için sertifikalı bir elektrikçi bulun.
2. 2Mümkün olduğunca banyo yapmaktan, duş almaktan veya lavaboyu kullanmaktan kaçının. Gök gürültülü fırtınalar sırasında evinize düşen yıldırım su borularından geçebilir. Fırtına geçene kadar banyo veya duş yapmayın. Lavaboyu kullanmanız gerekiyorsa, bunu sadece acil durumlarda yapın.
   • Yakınında pencere olmayan tamamen kapalı duşlar veya küvetler bile su boruları nedeniyle sizi elektrik çarpması riskiyle karşı karşıya bırakır.
   • Fırtınalar sırasında bodrum katı veya veranda döşemesi gibi durgun su veya aşırı nem bulunan alanlardan kaçının.
   • Porselen harika bir yalıtkan olduğundan, metale dokunmadığınız sürece yıldırımlı fırtınalar sırasında tuvaletleri kullanmak güvenlidir.
3. 3Kablolu elektronik cihazları kapatın ve uzak durun. Fişi duvara takılan elektronik cihazları kullanmak yıldırımlı fırtına sırasında tehlikelidir. Fırtına sırasında televizyon, çamaşır makinesi ve kablolu telefonları kullanmaktan kaçının. Cep telefonları gibi kablosuz elektronik cihazlar, şarj cihazına takılı olmadıkları sürece güvenle kullanılabilir.
   • Fırtına sırasında eve yıldırım düşmesi ve dalgalanmanın kısa devre yapması ihtimaline karşı elektronik eşyaları fişten çekin.
   • Elektronik cihazlar yıldırım düşmesi ve güç dalgalanmaları nedeniyle zarar görebilir.
   • Parafudr kullanımı, voltaj yükseldiğinde voltajı toprağa yönlendirerek hasarı önleyebilir.
4. 4-Pencerelerinizi kapalı tutun. Fırtına sırasında açık pencere veya kapıların yanında durmaktan kaçının. Nadiren de olsa fırtına sırasında yıldırım pencerelerden geçebilir. Cam iyi bir yalıtkandır, bu nedenle pencerenin kapalı olması halinde çarpma olasılığı düşüktür.
   • Metal elektriği ilettiğinden, fırtına sırasında kapı kollarına dokunmayın.

Arabada Güvende Kalmak

1. 1Güvenlik için aracınıza koşun. Seçiminiz dışarıda ya da arabanın içinde olduğunda, arabanız her zaman en güvenli seçenektir. Fırtınaya yakalanırsanız, fırtına geçene kadar arabanızın içinde kalın. Pencerelerinizi kapatın ve üstü açık arabanızın üstünü açın.
   • Golf arabaları, ATV'ler ve çim biçme makineleri gibi açık araçlar yıldırımlı fırtınalar sırasında güvenli değildir. İç mekanda sığınak arayın.
   • Üstü açık arabalar gök gürültülü fırtınalarda diğer arabalara göre daha az güvenlidir. Mümkünse yağmur yağarken bu araçları kullanmaktan kaçının.
   • Fırtına sırasında aracınızı çalıştırmak genellikle güvenlidir, ancak fırtına geçene kadar hiçbir koşulda aracınızı çalıştırmayın.
2. 2Ellerinizi kucağınıza koyun. Çoğu araba yıldırıma karşı güvenlidir, ancak metal dış yüzey veya herhangi bir metal nesneye dokunmak güvenli değildir. Arabanıza yıldırım düşerse, akım arabanın dış metal kafesinden aşağıdaki toprağa akacaktır. Ellerinizi kucağınızda tutun ve arabanın kapılarına yaslanmaktan veya açıktaki herhangi bir metale dokunmaktan kaçının.
   • Lastik lastikler aracınızı çarpılmaktan korumayacaktır.
3. 3Radyoyu veya GPS sisteminizi kullanmayın. Akımın bazı kısımları aracınızdaki kablolu alanlardan geçebilir. Araç içindeyken radyonuz, GPS sisteminiz veya cep telefonu şarj cihazınız da dahil olmak üzere aracın hiçbir elektrik sistemine dokunmayın.
   • Bazı durumlarda yıldırım düşmesi aracınızın elektrik sistemlerine zarar verebilir. Pahalı radyo veya GPS sistemleriniz varsa fırtına sırasında aracınızı sürmekten kaçının.
4. 4Şiddetli fırtınalarda yol kenarına çekin. Bir kesinti bölgesinde araç kullanıyorsanız, kenara çekin ve dörtlü flaşörlerinizi yakın. Özellikle trafik ışıkları kısa devre yapmışsa, kesinti olan bölgelerde araç kullanmak tehlikelidir. Seyahate devam etmeniz gerekiyorsa, kısa devre yapan trafik sinyallerinin bulunduğu kavşakları dört yönlü durak olarak kabul edin ve ekstra dikkat gösterin.

Topluluk Soru-Cevap

• SoruDört tekerlekli bir araç kullanırken yıldırım çarpma riski yüksek olabilir mi? Evet. Dört tekerlekli araçlar metal nesnelerdir ve bir araba ile aynı koruma avantajlarına sahip değildir.
• SoruYıldırım bir kasırgaya neden olabilir mi? Hayır, hortumlar sıcak hava ve soğuk hava karıştığında oluşur. Yıldırım ve hortumlar genellikle aynı anda meydana gelir, ancak yıldırım hortuma neden olmaz.
• SoruYıldırım çarpmasını önlemek için hangi adımlar atılabilir? Dışarı çıkmayın. Dışarıda yakalanırsanız, bir ağacın altında durmayın veya açık alanlara gitmeyin. Güvenli bir sığınak arayın.

İpuçları

• Organize bir spor lideri veya kamp danışmanıysanız, fırtına sırasında açık hava etkinliklerini derhal iptal edin.
• Fırtına sırasında su içinde veya yakınında bulunan kişiler en fazla risk altında olan kişilerdir, bu nedenle yağmurlu günlerde yüzmekten kaçının.
• Yıldırımlı fırtınaların kurbanları şarjı tutmaz ve yardım için güvenlidir.

Okuyucularımızdan İpuçları

• Bina çatılarına profesyonel paratoner sistemleri eklemek daha fazla yıldırım çekmez. Bunun yerine, çarpma durumunda akımı güvenli bir şekilde toprağa yönlendirerek evin hasar görmesini önler.
• Çocukları yıldırım güvenliği konusunda eğitin, örneğin fırtına sırasında dışarıdaki metal nesnelerden ve sudan kaçının. Çocuklar genellikle dışarıda oynadıkları için riskleri anladıklarından emin olun.
• Yıldırım su tesisatından geçebilir, bu nedenle fırtınalar sırasında suyla her türlü temastan kaçının - banyo, duş, bulaşık veya çamaşır yıkamak yok. Tamamen kapalı duşlar bile risk taşır.
• Yıldırım yakınlardaysa, güvende kalmak için aile üyelerini ve misafirleri içeride toplayın. Çocukları sakinleştirici aktivitelerle yatıştırmak, gök gürültüsü endişesini hafifletebilir.
• Çiftçiler ve açık havada çalışanlar siper almak için gök gürültüsünü bekleyemezler, çünkü yıldırım fırtınadan 10 mil önce düşebilir. Proaktif olun ve çalışmayı durdurun.
• Yüksek sesli, keskin gök gürültüsü yıldırımın çok yakın olduğunu gösterir. Bir sonraki çarpma her an gerçekleşebileceğinden derhal sağlam bir sığınak arayın.

Uyarılar

• Şimşekli bir fırtına sırasında eliniz ayağa kalkarsa veya karıncalanma hissederseniz, derhal içeri girin. Bu işaret yıldırım çarpmasının yakın olduğu anlamına gelir.
• Gök gürültülü fırtınalar sırasında cep telefonlarının kullanımı güvenli olsa da, sabit hatlı telefonlar güvenli değildir.
• Yıldırımdan kaynaklanan ölümlerin çoğu, açık hava etkinliklerinin ve gök gürültülü fırtınaların mevsimsel olarak en yüksek seviyeye ulaştığı yaz aylarında meydana gelir.
• Gök gürültüsü duyuyorsanız yıldırım çarpma mesafesi içindesiniz demektir.
• Asansör kullanmayın. Metal bir tırabzanı yoksa merdivenleri kullanın. Şimşekli bir fırtına sırasında elektrik kesintisi olasılığı son derece yüksektir.
• Şimşek veya gök gürültüsü olduğunda havuzlardan uzak durun.
• Yıldırım aynı yere iki kez düşebilir ve genellikle düşer. Yakın zamanda bir bölgeye yıldırım düştü diye güvende sayılmazsınız.